مناسب‌بودن شرایط تحصیل دکترا در فرانسه موجب شده است تا برخی دانشجویان بین‌المللی بعد از پایان تحصیلات خود در مقطع کارشناسی‌ارشد، برای تحصیل در دانشگاه‌های فرانسه اقدام کنند. اعتبار بالای دانشگاه‌های فرانسه، مناسب‌بودن هزینه تحصیل و اعطای بورسیه موجب شده است تا بسیاری از دانشجویان برای تحصیل در این کشور اقدام کنند. به دلیل اهمیت بالای مقطع دکترا و امور پژوهشی و تحقیقاتی در فرانسه، اعطای بورسیه دکترا فرانسه از مزایای مهم و قابل‌توجه تحصیل در فرانسه است. در این مقاله از گروه مهاجرتی فرهنگ ملل شرایط تحصیل دکترا در فرانسه را بررسی می‌کنیم.

مزایای تحصیل دکترا در فرانسه

قبل از پرداختن به شرایط تحصیل دکترا در فرانسه بهتر است مزایای آن را بررسی کنیم. سیستم آموزشی فرانسه از معتبرترین سیستم‌های آموزشی جهان است که با پیروی از استانداردهای جهانی آموزش و داشتن بهترین امکانات علمی و آموزشی توانسته در سطح جهان مطرح شود. این عوامل در افزایش اعتبار دانشگاه‌های فرانسه و تقاضای دانشجویان مستعد بین‌المللی برای تحصیل در این کشور تأثیر زیادی دارد.

تحصیل در مدارس و دانشگاه‌های دولتی فرانسه برای شهروندان این کشور رایگان است؛ ولی دانشجویان خارجی مشمول پرداخت شهریه هستند. البته در مقایسه با دانشگاه‌های برتر انگلستان، آمریکا، سوئیس و سوئد هزینه تحصیل در فرانسه مناسب و مقرون‌به‌صرفه است. تمام مقاطع تحصیلی فرانسه در جایگاه خود اهمیت دارند و دانشجویان تحت بهترین امکانات تحصیل می‌کنند؛ ولی دانشجویان دوره دکترا فرانسه به‌عنوان بازوی فعال جامعه علمی محسوب می‌شوند. این دانشجویان علاوه بر تحصیل در دانشگاه، حقوق ماهیانه هم دریافت می‌کنند.

یکی از اولین شرایط تحصیل دکترا در فرانسه رزومه علمی و تحقیقاتی عالی و پروپوزال‌های تحقیقاتی است. اعتبار بالای دانشگاه‌ها، شانس بالا برای ورود به بازار کار و اخذ اقامت بعد از تحصیل برای دانشجویان دوره دکترا برخی از مزایای تحصیل در فرانسه هستند. به‌طورکلی مزایای تحصیل دکترا در فرانسه عبارت‌اند از:

• امکان تحصیل رایگان در دانشگاه‌های دولتی
• مناسب‌بودن هزینه تحصیل در دانشگاه‌های خصوصی
• وجود فرصت‌های طلایی برای تحقیقات علمی
• امکان اخذ بورسیه دکترا فرانسه
• پرداخت حقوق ماهیانه به دانشجویان مقطع دکترا
• تحصیل در دانشگاه‌های بسیار معتبر در محیط آکادمیک چندملیتی
• امکان کار حین تحصیل و افزایش شانس ورود به بازار کار فرانسه

شرایط تحصیل دکترا در فرانسه

تأکید بر آموزش محققان حرفه‌ای یکی از مهم‌ترین مواردی است که سیستم آموزش عالی فرانسه اهمیت زیادی به آن می‌دهد. داشتن رزومه علمی قوی، نگارش مقالات علمی معتبر و داشتن توصیه‌نامه از اساتید معتبر از جمله شرایط تحصیل دکترا در فرانسه هستند.

دانشجویان مقطع دکترا باید در دوره‌های علمی‌پژوهشی و سمینارهای علمی رشته تحصیلی خود شرکت کنند. مدت‌زمان این سمینارها و دوره‌های پژوهشی 150 ساعت در دوره دکترا است و جزء برنامه درسی این دوره محسوب می‌شوند. از دیگر شرایط تحصیل در فرانسه در دوره دکترا شرط سن است. گرچه دانشگاه‌های فرانسه روی این موضوع سخت‌گیری نمی‌کنند؛ ولی هرچقدر سن متقاضی کمتر باشد شانس اخذ پذیرش در دوره دکترا افزایش می‌یابد. به همین دلیل پیشنهاد می‌شود تا حداکثر سن 35 سالگی برای اخذ پذیرش در مقطع دکترا اقدام کنید.

مدارک لازم برای اخذ پذیرش دکترا در فرانسه

از دیگر شرایط تحصیل دکترا در فرانسه آماده‌سازی مدارک مهمی است که کامل‌بودن آن‌ها نقش مهمی در تسهیل روند پذیرش خواهد داشت. البته ممکن است هر دانشگاه برای خود شرایط، ضوابط و مدارک دیگری را نیز بخواهد؛ ولی مهم‌ترین مدارک لازم که در بین تمام دانشگاه‌ها مشترک است عبارت‌اند از:

• مدرک دوره کارشناسی‌ارشد مرتبط
• معادل‌سازی مدارک تحصیلی
• داشتن حداقل دو مقاله ISI
• داشتن استاد راهنما در دانشگاه موردنظر
• داشتن پروپوزال قوی
• ارائه مدرک زبان آیلتس/ تافل برای تحصیل به زبان انگلیسی
• ارائه مدرک زبان فرانسه CAF/ CPF برای تحصیل به زبان فرانسوی
• ارائه 3-2 توصیه نامه از اساتید قبلی
• ارائه CV قوی

زبان از شرایط تحصیل دکترا در فرانسه

تحصیل در مقطع کارشناسی فرانسه در اغلب دانشگاه‌های دولتی به زبان فرانسوی است؛ ولی با بالارفتن مقطع تحصیلی علاوه بر زبان فرانسوی امکان تحصیل به زبان انگلیسی در مقطع دکترا نیز وجود دارد. داشتن سطح زبان پیشرفته در سطح C1 از دیگر شرایط تحصیل دکترا در فرانسه است.

در حال حاضر 1100 دوره دکترا در دانشگاه‌های فرانسه به زبان انگلیسی ارائه می‌شوند. در دانشگاه‌های معتبری همچون پلی‌تکنیک اکول، سوربن پاریس و دانشگاه PSL امکان تحصیل به زبان انگلیسی وجود دارد. در این دانشگاه‌ها دوره‌های آموزش زبان فرانسوی برای افزایش مهارت دانشجویان خارجی برگزار می‌شود. وجود این امکانات آموزشی نیز از دیگر علل افزایش تقاضا برای تحصیل در فرانسه است.

شرایط تحصیل دکترا در فرانسه؛ برترین دانشگاه های فرانسه برای تحصیل در مقطع دکترا

برای تحصیل در خارج از کشور و به‌ویژه در مقطع دکترا توجه به رنکینگ منطقه‌ای و جهانی دانشگاه موردنظر اهمیت بالایی دارد. فارغ‌التحصیل شدن از یک دانشگاه معتبر شانس ورود به بازار کار را افزایش داده و موقعیت‌های شغلی و مالی خوبی به همراه دارد.

دانشگاه‌های فرانسه نه‌تنها اعتبار بالایی در جهان دارند؛ بلکه بسیاری از آن‌ها مورد تأیید وزارت علوم و وزارت بهداشت ایران هستند. به همین دلیل دانشجویان ایرانی که قصد دارند بعد از تحصیل به ایران بازگردند با تحصیل در دانشگاه‌های مورد تأیید ایران مشکلی برای ورود به بازار کار نخواهند داشت.

با داشتن تمام شرایط تحصیل دکترا در فرانسه می‌توان از یک دانشگاه معتبر این کشور پذیرش گرفت. دانشگاه‌های برتر فرانسه برای تحصیل در مقطع دکترا عبارت‌اند از:

• دانشگاه پاریس
• دانشگاه PSL
• دانشگاه سوربن پاریس
• دانشگاه اکول پلی‌تکنیک
• دانشگاه ساینس پو، پاریس
• دانشگاه سنترال سوپلک
• دانشگاه ENS لیون
• دانشگاه اکول د پونتس
• دانشگاه پانتئون سوربن
• دانشگاه پاریس ساکلی
• دانشگاه مونپلیه
• دانشگاه اکول نرمال

کار و حقوق دانشجویان دوره دکترا

همان‌طور که گفته شد دانشجویان دوره دکترا بازوی توانمند جامعه علمی به شمار می‌روند و امتیازهای خاصی دارند. با داشتن تمام شرایط تحصیل دکترا در فرانسه و ورود به دانشگاه‌های این کشور می‌توان از این مزایا برخوردار شد. دانشجویان دوره دکترای تحصیل در فرانسه علاوه بر داشتن مجوز 20 ساعت کار در هفته و کسب درآمد ماهانه 700-600 یورو می‌توانند در امور تحقیقاتی، تدریس و پژوهش به اساتید خود کمک کنند.

با این فعالیت‌ها دانشجویان می‌توانند در دانشگاه استخدام شده و حقوق دریافت کنند. میزان حقوق دانشجویان دکترا بر اساس رشته، دانشگاه و ساعات کار متفاوت است؛ ولی می‌توان میانگین ماهانه 2500-1200 یورو را برای آن تخمین زد.

مراحل اپلای دکترا فرانسه

مهم‌ترین شرط از شرایط تحصیل دکترا در فرانسه اخذ پذیرش تحصیلی است. برای این منظور مهم‌ترین قدم برای اپلای یافتن سوپروایزر یا استاد راهنما در دانشگاه موردنظر است. دانشجو باید بر اساس موضوع رساله دکترای خود، فهرست دانشگاه‌های ارائه‌دهنده دوره دکترا را بررسی کرده و استاد راهنما را مطابق با رشته و موضوع پایان‌نامه خود پیدا کند.

استاد موردنظر باید در زمینه و رشته دانشجو تخصص و مهارت کافی داشته باشد. برای یافتن سوپروایزر، متقاضی باید با اساتید متعدد در دانشگاه‌های مختلف و مرتبط با رشته خود مکاتبه کند تا نظر مثبت یکی از اساتید را بگیرد. با داشتن رزومه تحصیلی و علمی پربار، مقالات معتبر علمی و… می‌توان علاوه بر جلب نظر یک استاد متخصص و حتی بورسیه دکترا فرانسه را نیز اخذ کرد.

هزینه تحصیل دکترا در فرانسه

مناسب‌بودن هزینه تحصیل در فرانسه از دیگر مزایای تحصیل در دانشگاه‌های این کشور است. احراز تمامی شرایط تحصیل دکترا در فرانسه و ورود به دانشگاه‌های این کشور موقعیت علمی، تحصیلی و شغلی بسیار خوبی را برای دانشجویان فراهم می‌کند. هزینه تحصیل دوره دکترا فرانسه بسیار مناسب است. در ادامه هزینه تحصیل دکترا در چند دانشگاه معتبر این کشور آمده است:

دانشگاه	شهریه هر ترم
دانشگاه اکول پلی‌تکنیک	رایگان (تحصیل به زبان فرانسوی)
دانشگاه PSL پاریس	380 یورو، دانشکده دافین: 788 یورو
دانشگاه پاریس	380 یورو
دانشگاه اکس مارسی	380 یورو
دانشگاه مونپلیه	380 یورو
دانشگاه اکول نرمال سوپریور لیون	391 یورو
دانشگاه سوربن	380 یورو

بورسیه دکترا فرانسه

متقاضیان تحصیل دکترا در فرانسه به‌خوبی از مزایای تحصیل در این کشور مطلع هستند. اخذ بورسیه دکترا فرانسه از دیگر مزایایی است که دانشجویان با داشتن شرایط تحصیل دکترا در فرانسه و شایستگی‌های علمی تحصیلی می‌توانند از آن برخوردار شوند.

برخی بورسیه‌ها هزینه تحصیل، برخی دیگر هزینه زندگی و برخی هر دو مورد را پوشش می‌دهند. در ادامه فهرست انواع بورسیه مقطع دکترا فرانسه آمده است:

• بورسیه ایفل: کمک‌هزینه برای تأمین هزینه‌های زندگی در فرانسه
• بورسیه تحصیلی اکول نرمال سوپریور: کمک‌هزینه ۳ساله تحصیلی
• بورسیه‌های تحصیلی بخش خصوصی مانند بورسیه CIFRE
• فلوشیپ اقامتی IRCAM تا سقف 1200 یورو در ماه
• بورسیه دانشگاه پاریس ساکلی به ارزش 10.000 یورو در سال
• بورسیه شاتوبریانت برای رشته‌های علوم‌انسانی و علوم اجتماعی ماهانه 1500 یورو
• بورسیه شاتوبریانت برای رشته‌های علوم، فناوری، مهندسی و ریاضیات: ماهانه 1400 یورو
• فلوشیپ بنیاد کامارگو برای رشته‌های برنامه‌نویسی در هنر و علوم‌انسانی به ارزش 1000 یورو در ماه
• بورسیه تحصیلی CIMI برای رشته‌های تعامل ریاضیات با علوم کامپیوتر: کمک‌هزینه 3ساله تحصیل

مدارک لازم برای ویزای تحصیل دکترا در فرانسه

بعد اپلای دکترای فرانسه و پیداکردن سوپروایزر و اخذ پذیرش باید ویزای تحصیلی را که درحقیقت از دیگر شرایط تحصیل دکترا در فرانسه هستند را آماده کرد. مدارک لازم برای اخذ ویزای تحصیلی فرانسه عبارت‌اند از:

• مدرک زبان فرانسوی DELF/ DALF/ TCF برای متقاضیان تحصیل به زبان فرانسوی
• مدرک زبان انگلیسی TOFEL/ IELTS/ PTE برای متقاضیان تحصیل به زبان انگلیسی
• نامه دانشگاه مبنی بر پذیرش تحصیل در مقطع دکترا
• دو عکس در اندازه پاسپورت
• گواهی تمکن مالی تا 9.000 یورو
• گذرنامه با حداقل اعتبار لازم
• بیمه درمانی از 30.000 تا 70.000 یورو
• گواهی پرداخت هزینه ویزا: 100-50 یورو
• گواهی پایان دوره یا دوره‌های حضور یافته

 نکته موردتوجه اینکه ممکن است لازمه ورود به برخی دانشگاه‌ها، شرکت در آزمون زبان باشد.

جمع‌بندی

دانشگاه‌های فرانسه با داشتن اعتبار علمی و تحصیلی بالا هر ساله مقصد تحصیلی بسیاری از دانشجویان خارجی هستند. ارائه مقالات ISI، داشتن استاد راهنما در دانشگاه موردنظر و ارائه پروپوزال قوی از جمله شرایط تحصیل دکترا در فرانسه هستند. از دیگر مزایای تحصیل در فرانسه می‌توان به ارائه بورسیه دکترا فرانسه اشاره کرد که دانشجویان دارای شایستگی‌های علمی تحصیلی بالا می‌توانند برای آن تقاضا دهند.

گروه مهاجرتی فرهنگ ملل باهدف اطلاع‌رسانی در بالاترین سطح، جدیدترین شرایط و قوانین مهاجرت تحصیلی را گردآوری کرده و با طبقه‌بندی، آن‌ها را در اختیار متقاضیان قرار می‌دهد. تیم مهاجرتی فرهنگ ملل با داشتن تجربه و تخصص کافی مسیر مناسب برای آغاز مهاجرت تحصیلی را نشان می‌دهد. برای آگاهی از شرایط تحصیل خارج از کشور و دریافت اطلاعات، به بخش مشاوره رایگان مراجعه کنید.