تحصیل در آلمان
آلمان یک مکان جذاب برای تحصیل است. امکان تحصیل رایگان و تحصیل به زبان انگلیسی از دلایل عمده جذابیت تحصیل در آلمان محسوب می‌شود. از سوی دیگر دانشجویان بعد از اتمام تحصیل اجازه کار در آلمان را خواهند داشت و مدارک دانشگاهی آلمان بسیار مورداحترام کارفرمایان در سراسر جهان است. علاوه بر این‌ها امکان وجود شرایط تحصیل رایگان در آلمان از دیگر موارد جذب دانشجویان بین‌المللی به این کشور است. برای اطلاع بیشتر از هزینه تحصیل در کشور آلمان تا انتهای این مقاله از فرهنگ ملل همراه ما باشید.
شرایط تحصیل در آلمان
تحصیل در آلمان در دانشگاه‌های دولتی یا خصوصی صورت می‌گیرد. تحصیل در دانشگاه‌های دولتی این کشور تقریباً رایگان است؛ اما زبان تحصیل در این دانشگاه‌ها آلمانی است و دانشجو باید به زبان آلمانی مسلط باشد. لازم به ذکر است که تحصیل در دانشگاه‌های انگلیسی‌زبان هم برای دانشجویان بین‌المللی امکان‌پذیر است که شهریه‌ای حدود 4 الی 6 هزار یورو دارند. همچنین سطح مدرک زبان B1 آلمانی اغلب برای تحصیل در مراکز دولتی و آیلتس 5.5 یا 6 برای دانشگاه‌های خصوصی لازم است.
ازآنجایی‌که شرایط تحصیل رایگان در آلمان با مدرک دیپلم، متفاوت با شرایط تحصیل در آلمان زیر 18 سال بوده و هر مقطع مدارک و شرایط مخصوص به خود را طلب می‌کند در ادامه به صورت جزیی تر به این موارد پرداخته شده است.
آلمان دارای برترین دانشگاه ها در جهان
لازم است بدانید که بیش از 400 دانشگاه و موسسه آموزش عالی در لیست دانشگاه‌های آلمان وجود دارد که 59 دانشگاه در رتبهبندی دانشگاه‌های جهانی قرار گرفتهاند. دانشگاه‌های کشور آلمان نه تنها در این کشور بلکه در میان کشورهای اروپایی نیز همواره مورد توجه زیادی هستند. در واقع سیستم آموزشی برای تحصیل در آلمان از سال 1386 که اولین دانشگاه را در هایدلبرگ تاسیس نمود تاکنون به همان اندازه به آموزش عالی اهمیت می‌دهد.
آلمان هر سال به طور متوسط 14.200 دلار برای تحصیل هر دانشجو هزینه می‌کند. لازم به ذکر است شرایط تحصیل رایگان در آلمان در برخی مواقع برای دانشجویان بین‌المللی فراهم است. همچنین باید گفت که این کشور یکی از بهترین کشورهای اروپایی از نظر اقتصاد و بازار کار است. لازم است بدانید که بررسی‌های صورت‌گرفته و پیش‌بینی کارشناسان نشان می‌دهد که تا چند سال آینده میلیون‌ها پوزیشن و پیشنهاد کاری در این کشور ایجاد خواهد شد.
این در حالی است که تنها در حدود ۴ تا ۵ میلیون از این پوزیشن‌ها توسط افرادی که در این کشور زندگی می‌کنند تکمیل خواهد شد. به همین علت برای پر کردن سایر پوزیشن‌ها نیاز است تا کشور آلمان اقدام به جذب نیروهای بین‌المللی از سایر کشورها کند.
مزایای تحصیل در آلمان
به‌طورکلی از جمله مزایای تحصیل در آلمان می‌توان به امکان تحصیل در دانشگاه‌های معتبر جهانی و شرایط تحصیل رایگان در آلمان اشاره کرد. درواقع تحصیل در آلمان به زبان آلمانی یا انگلیسی، فرصت‌های زیادی را برای همه افراد در سراسر جهان فراهم کرده است. پشتیبانی گسترده از دانشجویان و ارائه انواع بورسیه‌های تحصیلی و هزاران برنامه متنوع از جمله فاکتورهایی هستند که دانشجویان بین‌المللی را که به دنبال تحصیل در این کشور هستند را مجذوب خود می‌کند. در ادامه به دیگر مزایای تحصیل در آلمان اشاره شده است.
- یکی از مزایای تحصیل در آلمان این است که در اکثر مؤسسات شهریه‌ای وجود ندارد و دانشجویان صرفاً بایستی هزینه 250 یورو برای پوشش هزینه‌های اداری را در هر ترم بپردازند.
- بیش از 1800 برنامه بین‌المللی به همراه 18000 برنامه کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا برای انتخاب و تحصیل در آلمان وجود دارد.
- سیستم آموزش دوگانه آلمان به دانشجویان اجازه می‌دهد تا کارآموزی را در یک شرکت همراه با دوره حرفه‌ای در یک دانشکده فنی و حرفه‌ای دنبال کنند. این امر به دانشجویان بین‌المللی این امکان را می‌دهد که بتوانند حداکثر 14 تا 19 یورو در ساعت درآمد کسب نمایند.
- هزینه‌های زندگی در آلمان در مقایسه با سایر کشورهای اروپایی بسیار پایین‌تر است.
- نرخ بیکاری فارغ‌التحصیلان کشور آلمان 5.4 درصد است که کمترین نرخ بیکاری در اروپا است. در واقع نزدیک به 77 درصد از فارغ التحصیلان در آلمان ظرف چند ماه پس از تکمیل مدرک خود شغل پیدا می‌کنند.
مراحل اخذ پذیرش از دانشگاه‌های آلمان برای تحصیل
برای تحصیل در آلمان ابتدا باید یک دانشگاه مناسب برای خودتان پیدا کنید. یعنی دانشگاهی را انتخاب نمایید که حداقل‌های نمره زبان و معدل را داشته باشید. بعدازاین کار، نوبت به ثبت مدارک و درخواست پذیرش می‌رسد. بعد از اینکه دانشگاه موردنظر به شما پذیرش داد یک‌قدم تا تحصیل در آلمان فاصله دارید که این قدم مراجعه به سفارت و اخذ ویزای تحصیلی کشور آلمان است. برای داشتن شرایط تحصیل رایگان در آلمان نیاز است که بتوانید بورسیه‌های تحصیلی این کشور را اخذ نمایید.
نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که رزرو وقت سفارت آلمان فقط به‌صورت آنلاین امکان‌پذیر است. همچنین سفارت آلمان یکی از طولانی‌ترین صف‌ها را دارد و در حالت عادی بین ۹ تا ۱۲ ماه بعد به شما وقت می‌دهد. به همین دلیل درصورتی‌که زمان مشخصی را برای شروع تحصیل در آلمان تعیین کرده‌اید لازم است یک سال و نیم قبل از آن تاریخ شروع به کامل‌کردن مدارک و درخواست پذیرش از دانشگاه نمایید. در ادامه به شرایط تحصیل در آلمان برای هر مقطع پرداخته شده است.
1. شرایط پذیرش برای تحصیل کارشناسی در آلمان
برای تحصیل در آلمان در مقطع کارشناسی به مدرک B1 زبان آلمانی نیاز دارید؛ زیرا اغلب برنامه‌های مخصوص دانشجویان خارجی در این مقطع به زبان آلمانی تدریس می‌شوند. همچنین جهت اخذ پذیرش دانشگاه‌های آلمان در مقطع کارشناسی به دیپلم با معدل حداقل ۱۵ (بسته به دانشگاه) برای رشته‌های غیرپزشکی نیاز دارید.
برای تحصیل پزشکی در آلمان، زیست و حقوق هم به دیپلمی با معدل ۱۸ به بالا نیاز خواهید داشت. دقت داشته باشید که شانس گرفتن بورسیه تحصیلی آلمان برای مقطع کارشناسی بسیار کم است و در واقع امکان وجود شرایط تحصیل رایگان در آلمان برای مقطع کارشناسی ممکن نیست. مدارک موردنیاز برای اخذ پذیرش مقطع کارشناسی از آلمان عبارت‌اند از:
- ترجمه ریزنمرات دوره دبیرستان و پیش‌دانشگاهی
- ترجمه مدرک دیپلم و پیش‌دانشگاهی
- انگیزه‌نامه تحصیلی (SOP)
- مدرک زبان (آلمانی)
2. شرایط تحصیل در آلمان مقطع کارشناسی ارشد
وجود شرایط تحصیل رایگان در آلمان در مقطع کارشناسی‌ارشد موجب شده دانشجویان بین‌المللی بسیاری این کشور را برای تحصیل انتخاب کنند. در واقع ادامه تحصیل در مقطع فوق‌لیسانس در آلمان رایگان است. علاوه بر این امکان تحصیل به زبان انگلیسی نیز در این مقطع وجود دارد. برای مهاجرت تحصیلی در مقطع کارشناسی‌ارشد به آلمان لازم است یکی از این سه مورد را ارائه کنید.
- مدرک زبان آلمانی B1
- آیلتس با نمره حداقل ۶
- تافل با نمره حداقل ۹۰
رایگان بودن تحصیل در آلمان در مقطع کارشناسی‌ارشد باعث شده است که رقابت سنگینی بین متقاضیان به وجود بیاید. برای همین یک رزومه تحصیلی و انگیزه‌نامه خوب شانس شما را جهت اخذ پذیرش از آلمان در مقطع کارشناسی‌ارشد تا حد زیادی بالا می‌برد. مدارک موردنیاز برای تحصیل فوق‌لیسانس در آلمان عبارت‌اند از:
- ترجمه ریزنمرات دوره دبیرستان، پیش‌دانشگاهی و کارشناسی
- ترجمه مدرک دیپلم، پیش‌دانشگاهی و کارشناسی
- انگیزه‌نامه تحصیلی (SOP)
- توصیه‌نامه تحصیلی (Recommendation Letter)
- رزومه تحصیلی (CV)
- مدرک زبان
3. تحصیل در آلمان در مقطع دکتری
شایان‌ذکر است که تحصیل در مقطع دکتری در آلمان مثل مقطع کارشناسی‌ارشد به زبان انگلیسی هم امکان‌پذیر است؛ اما شرایط تحصیل رایگان در آلمان در مقطع دکتری متفاوت با مقطع کارشناسی‌ارشد است. همچنین جهت اخذ پذیرش از دانشگاه‌های آلمان در مقطع دکتری به تایید یک استاد راهنما نیاز دارید. توجه داشته باشید که در صورت تایید سطح زبان شما توسط استاد راهنما نیازی به ارائه مدرک زبان نخواهید داشت. مدارک موردنیاز برای تحصیل مقطع دکتری در آلمان عبارت‌اند از:
- ترجمه ریزنمرات مقاطع پیشین
- ترجمه مدرک مقاطع پیشین
- سابقه پژوهشی
- انگیزه‌نامه تحصیلی (SOP)
- توصیه‌نامه تحصیلی (Recomendation Letter)
- رزومه تحصیلی (CV)
- طرح تحقیقاتی (پروپوزال)
- مدرک زبان
شرایط تحصیل رایگان در آلمان؛ بورسیه تحصیلی آلمان و مبالغ آن
شرایط تحصیل رایگان در آلمان در مقطع کارشناسی یا لیسانس فراهم نیست؛ اما برای مقاطع کارشناسی‌ارشد و دکترا در این کشور می‌توان بدون پرداخت شهریه تحصیل نمود. در واقع بورسیه تحصیلی در آلمان دقیقاً برای این ۲ مقطع تحصیلی و فراهم نمودن شرایط تحصیل رایگان در آلمان در نظر گرفته شده و امتیازات تحصیلی و اجتماعی بسیاری را برای متقاضی بورسیه تحصیلی در آلمان به همراه خواهد داشت. به‌طورکلی بورسیه‌های تحصیل در آلمان را می‌توان به ۳ دسته کلی تقسیم‌بندی کرد:
- بورسیه تحصیلی آلمان دولتی
- بورسیه تحصیلی آلمان غیردولتی
- بورسیه تحصیل در دانشگاه‌های خاص
با مراجعه به وب‌سایت هر یک از دانشگاه‌های آلمان می‌توانید از بورسیه‌های تحصیلی ارائه شده در دانشگاه‌های این کشور اطلاعات کاملی به دست آورید.
شرایط سنی تحصیل در آلمان
برای تحصیل در آلمان هیچ‌گونه شرط و محدودیت سنی وجود ندارد و تبعیضی بین دانشجویان با سن پایین و دانشجویان با سن بالا در نظر گرفته نمی‌شود. در واقع می‌توان گفت که بسیاری از مسن‌ترین فارغ‌التحصیلان در دنیا از دانشگاه‌های آلمان فارغ‌التحصیل شده‌اند. جهت درخواست تحصیل در دانشگاه‌های این کشور تنها به پر کردن فرم، عکس، پاسپورت معتبر و نامه پذیرش از دانشگاه نیاز دارید. علاوه بر فراهم بودن شرایط تحصیل رایگان، تحصیل در آلمان بدون محدودیت سنی نیز از دیگر از دلایل جذب دانشجویان بین‌المللی به این کشور است.
شرط معدل برای تحصیل در آلمان
برای فراهم‌کردن شرط معدل جهت تحصیل در آلمان لازم است نمرات خود را بر اساس GPA معادل‌سازی کنید. در واقع دانشگاه‌های آلمان ممکن است بر اساس رشته و شرایط شما نمره‌های متفاوتی را در GPA برای پذیرش در نظر داشته باشند. به‌طورکلی باید گفت که حداقل نمره برای قبولی GPA 2.5 است؛ البته در برخی موارد نیز افراد با نمره GPA 1.5 قبول شده‌اند.
تحصیل در آلمان به زبان آلمانی
همان‌طور که قبل‌تر نیز بیان شد زبان رسمی تدریس در این کشور آلمانی است؛ اما درصورتی‌که به زبان آلمانی تسلط ندارید لازم نیست نگران باشید؛ زیرا امکان تحصیل در دانشگاه‌های این کشور به زبان انگلیسی نیز ممکن است. لازم است بدانید که رایج‌ترین رشته‌هایی که هم به زبان آلمانی و هم به زبان انگلیسی در این کشور تدریس می‌شوند شامل ریاضیات، علوم طبیعی، حقوق، اقتصاد و علوم اجتماعی است.
همچنین درصورتی‌که برای تحصیل در آلمان تسلط کافی به زبان آلمانی ندارید؛ اما آشنایی حداقلی با آن دارید می‌توانید در دوره‌های ترکیبی انگلیسی و آلمانی شرکت نمایید؛ اما باید گفت درصورتی‌که از همان ابتدای ورود به این کشور به زبان آلمانی تسلط داشته باشید زندگی شما در این کشور آسان‌تر خواهد شد. علاوه بر این‌ها شانس اشتغال شما چه در هنگام تحصیل و چه بعد از تحصیل بیشتر خواهد بود.
هزینه های زندگی در آلمان
یکی از مهم‌ترین مسائل که افراد قبل از اقدام به تحصیل در آلمان باید به آن توجه کنند هزینه‌های زندگی در این کشور است. سطح زندگی در آلمان بالا است و میانگین هزینه‌های زندگی در این کشور به عواملی همچون استان، شهر، محل زندگی و تعداد افراد خانواده بستگی دارد. در واقع به همین علت اغلب افراد به فکر فراهم نمودن شرایط تحصیل رایگان در آلمان هستند. در کشور آلمان متوسط حقوق ماهیانه یک فرد به طور خالص و پس از کسر مالیات با 1500€ شروع و هزینه ماهیانه طبق اعلام سازمان بامف آلمان 931€ در ماه تخمین زده شده است.
توجه داشته باشید که این هزینه‌ها می‌تواند با درنظرگرفتن امکاناتی که برای دانشجویان در نظر گرفته می‌شود بسیار کمتر شود. برخی از دانشگاه های آلمان دارای خوابگاه هستند که هزینه‌های آن‌ها مقداری کمتر از خوابگاه‌های دیگر است و دانشجویان بین‌المللی نیز می‌توانند از این خوابگاه‌ها استفاده نمایند. به طور میانگین هزینه ماهیانه یک دانشجو برای زندگی در کشور آلمان در حدود 1000 یورو است که بیشترین هزینه صرف اجاره‌خانه می‌شود. اجاره‌خانه دانشجویی در آلمان چیزی در حدود 200 یورو است. در جدول زیر می‌توانید لیست ریز قیمت‌های برخی مواد غذایی آلمان را طبق آخرین آمار سال 2024 مشاهده نمایید.
| عنوان | هزینه (یورو) |
| غذا برای 2 نفر در رستوران متوسط | 50.00 € |
| شیر (1 لیتر) | 0.88 € |
| یک قرص نان تازه (500 گرم) | 1.32 € |
| برنج سفید (1 کیلوگرم) | 1.93 € |
| تخم‌مرغ (عدد 12) | 2.28 € |
| مرغ (1 کیلوگرم) | 6.89 € |
| گوشت گاو (1 کیلوگرم) | 10.46 € |
| سیب (1 کیلوگرم) | 2.36 € |
مدارک لازم برای اخذ ویزای تحصیلی آلمان
همان‌طور که بیان شد امکان وجود شرایط تحصیل رایگان در آلمان موجب شده دانشجویان بسیاری از سراسر دنیا علاقه‌مند به تحصیل در این کشور باشند. برای تحصیل در آلمان بعد از اینکه مدارک تحصیلی خود را به تایید یکی از دانشگاه‌های آلمان رساندید و اصطلاحاً پذیرش آن دانشگاه را اخذ نمودید نوبت به اخذ ویزای تحصیل در آلمان می‌رسد. در حقیقت در این مرحله شما دیگر با دانشگاه مقصد کاری ندارید و سفارت آلمان است که باید به شما اجازه ورود به این کشور باهدف تحصیل را بدهد. مدارک موردنیاز برای اخذ ویزای تحصیلی آلمان عبارت‌اند از:
- فرم تکمیل شده درخواست ویزا
- عکس گذرنامه‌ای یا پاسپورتی (حتماً در ۶ ماه اخیر گرفته شده باشد.)
- گذرنامه معتبر (امضا شده به همراه دو کپی)
- شناسنامه
- نامه پذیرش از دانشگاه یا کالج موردنظر
- نامه تمکن مالی
- مدارک تحصیلی و ریزنمرات مقاطع پیشین
- مدرک زبان
- رزومه امضا شده
- انگیزه‌نامه امضا شده
- مدرک بیمه درمان مسافرتی با اعتبار کافی
- هزینه درخواست ویزای تحصیلی آلمان
لازم است بدانید که ویزای تحصیلی آلمان در ابتدا به مدت ۳ ماه معتبر است. افراد بعد از ورود به این کشور باید با مراجعه به اداره امور اتباع خارجه نسبت به تمدید ۱ الی ۲ ساله ویزای خود اقدام نمایند. درصورتی‌که موفق به اخذ ویزا شوید یک ویزای سه‌ماهه برای شما صادر خواهد شد و لازم است پس از ورود به آلمان برای اخذ اقامت تا پایان تحصیل اقدام نمایید.
جمع‌بندی
باتوجه‌به مطالب بیان شده تحصیل در آلمان یکی از بهترین انتخاب‌ها برای تحصیل در خارج از کشور محسوب می‌شود. درصورتی‌که قصد دارید در آلمان به تحصیلات خود ادامه دهید لازم است در ابتدا با یک سری نکات مهم آشنا شوید که از جمله این نکات می‌توان به هزینه‌های زندگی در این کشور و همچنین نحوه پذیرش اشاره نمود که در این مقاله سعی شد تا حد ممکن در این خصوص بحث شود. برای کسب اطلاعات بیشتر در خصوص شرایط تحصیل رایگان در آلمان، هزینه تحصیل در کشور آلمان و همچنین دریافت مشاوره رایگان می‌توانید با کارشناسان ما در مؤسسه مهاجرتی فرهنگ ملل در ارتباط باشید.
